De uitsluitingsclausule is een bepaling in een testament, waarmee wordt geregeld dat een erfenis niet valt in de huwelijksgemeenschap van de ontvanger. Degene die het testament opstelt wil vaak dat de erfenis voor de eigen kinderen is en niet voor de aangetrouwden.
Bij een eventuele echtscheiding van een kind, komt dat wat een kind heeft geërfd, dan niet toe het ex-schoonkind.
De uitsluitingsclausule geldt meestal niet alleen voor kinderen, maar ook voor andere erfgenamen of legatarissen.
Voor 1 januari 2018 huwden de meeste mensen in de algehele gemeenschap van goederen. Dat was namelijk de manier van trouwen als er geen huwelijkse voorwaarden werden gemaakt.
Sinds 1 januari 2018 is het zo dat erfenissen en schenkingen in principe buiten de gemeenschap van goederen vallen. Dit is niet altijd zo, omdat het nog steeds mogelijk is om in de oude gemeenschap van goederen te trouwen.
De uitsluitingsclausule wordt ook de privé clausule genoemd